Van bijbaan tot bankrekening: wat ouders moeten weten over inkomsten, regels en ondersteuning

Een bijbaan is niet alleen een geweldige manier voor jongeren om werkervaring op te doen, maar ook om te leren omgaan met geld. Maar hoeveel kunnen ze eigenlijk verdienen? En hoe komen ze aan een bijbaan? In dit artikel duiken we in de wereld van werkende jongeren. We bespreken het minimumjeugdloon, geven tips voor het vinden van en solliciteren op een bijbaan en benadrukken het belang van een goede balans tussen werk en school. Lees snel verder en help je kind op weg naar financiële zelfstandigheid.

Hoeveel verdienen jongeren met een bijbaan?

Het minimumjeugdloon is er om werkende jongeren tussen de 15 en 20 jaar te beschermen. Dit wettelijke minimum wordt twee keer per jaar aangepast, op 1 januari en 1 juli, op basis van de ontwikkeling van de cao-lonen. Het minimumloon is een brutobedrag, dus wat je kind netto overhoudt hangt af van de belastingen en premies die zij moeten betalen.

De hoogte van het minimumjeugdloon is ook afhankelijk van de lengte van een fulltime werkweek bij de werkgever. Dit verschilt per sector en is vastgelegd in de cao. Zo geldt in de horeca, glastuinbouw en detailhandel vaak een 38-urige werkweek, terwijl in andere sectoren een voltijdse werkweek 36, 37, 37.5, 39 of 40 uur kan zijn.

Bruto minimumloon per uur per leeftijd - vanaf 1 januari 2024

Bron: Rijksoverheid

*Werknemers vanaf 21 jaar vallen niet meer onder het minimumjeugdloon. Vanaf deze leeftijd hebben zij recht op het wettelijk minimumloon.

Bijbaan en vakantiegeld

Goed nieuws voor werkende jongeren: ze hebben recht op vakantiegeld! Dit bedraagt 8% van het brutoloon, ongeacht het type contract (vast, tijdelijk of nul-uren). Een mooi extraatje om te sparen voor die droomreis, studie of grote aankoop.

Hoeveel vraag je voor oppaswerk?

Oppassen is een populaire bijbaan onder jongeren, maar het uurloon hiervoor staat niet officieel vast. Tussen de € 3 en € 5 per uur is een redelijk tarief om te vragen, met soms een hoger bedrag voor 's nachts oppassen. Het precieze bedrag hangt af van factoren zoals regio en ervaring. Tip: laat je kind eens rondvragen bij leeftijdsgenoten hoeveel zij vragen voor oppaswerk.

→ Ook interessant voor jou: Hoeveel zakgeld geef je vanaf welke leeftijd en waarom?

Tips voor het vinden van en solliciteren op een bijbaan

Een bijbaan vinden

Er zijn tal van manieren waarop jongeren een bijbaan kunnen vinden. Denk aan:

• Via vrienden of ouders van vrienden.
• Social media en online vacaturesites.
• Zelf langsgaan bij potentiële werkgevers, zoals winkels of horecagelegenheden.
• Informeren bij plekken die aansluiten bij hun interesses, zoals een manege voor paardenliefhebbers.

Sollicitatietips voor jongeren

Een goede sollicitatie is belangrijk voor het krijgen van een bijbaan. Help je kind met:

• Het opstellen van een overzichtelijk CV met relevante ervaring, opleidingen en vaardigheden.
• Het schrijven van een overtuigende motivatiebrief waarin ze hun enthousiasme en geschiktheid voor de functie benadrukken.
• Oefenen van sollicitatiegesprekken, inclusief veelvoorkomende vragen en hoe ze zichzelf professioneel kunnen presenteren.

Rechten en plichten van werkende jongeren

Het is belangrijk dat jongeren op de hoogte zijn van hun rechten en plichten als werknemer. Denk hierbij aan zaken als:

• Minimumloon en recht op vakantiegeld.
• Maximaal aantal werkuren per week.
• Veilige en gezonde werkomstandigheden.
• Recht op pauzes en vrije dagen.

Tip: Bekijk de cao van de sector waarin je kind wil werken voor specifieke arbeidsvoorwaarden. Een handig overzicht van cao's per sector vind je in de CAO Database van Loonwijzer.

→ Klaar om je kind te ondersteunen bij het vinden van een bijbaan? Zorg er dan voor dat je ook op de hoogte bent van de regels en mogelijkheden per leeftijd. Lees er alles over in ons artikel: Bijbaan voor jongeren: wat mag wel en niet per leeftijd?

De balans tussen bijbaan en school

Een bijbaan is waardevol, maar mag niet ten koste gaan van school. Tips om de balans te bewaken:

• Bespreek samen hoeveel uur per week je kind kan werken zonder schoolprestaties te beïnvloeden.
• Plan werktijden slim in, rekening houdend met huiswerk, toetsen en andere verplichtingen.
• Moedig je kind aan om open te communiceren met hun werkgever over hun beschikbaarheid.
• Evalueer regelmatig hoe het gaat en pas indien nodig het aantal werkuren aan.

Ondernemerschap voor jongeren

Heeft je kind een goed idee voor een eigen bedrijfje? Geweldig! Enkele aandachtspunten:

• Onderzoek de wet- en regelgeving voor jonge ondernemers, zoals inschrijving bij de KvK en belastingzaken.
• Help met het opstellen van een ondernemingsplan en financiële prognose.
• Bespreek de risico's en verantwoordelijkheden die komen kijken bij een eigen bedrijf.
• Stimuleer het ontwikkelen van ondernemersvaardigheden, zoals netwerken, marketing en administratie.

Het belang van digitale vaardigheden

Op de arbeidsmarkt zijn digitale vaardigheden onmisbaar, ook voor bijbanen. Basiskennis van Microsoft Office (Word, Excel, PowerPoint) is vaak een vereiste, net als online communicatie en samenwerking via e-mail en platforms als Teams of Slack. Voor functies in marketing of klantenservice zijn social media management skills belangrijk, terwijl in bepaalde sectoren specifieke softwarekennis nodig kan zijn, zoals grafische vormgeving of programmeren.

Tip: Moedig je kind aan om cursussen of online tutorials te volgen om hun digitale vaardigheden te verbeteren. Veel bibliotheken en scholen bieden ook gratis workshops aan.

Bijbaan en belastingen

Afhankelijk van het inkomen van je kind of kinderen, dien je hiervoor ook rekening te houden met belastingzaken. Op de website van de Belastingdienst vind je hier meer informatie over.

De waarde van een bijbaan voor jongeren: meer dan alleen geld verdienen

Een bijbaan is een fantastische leerschool voor jongeren. Ze doen niet alleen waardevolle werkervaring op, maar leren ook omgaan met geld, ontwikkelen sociale vaardigheden en ontdekken waar hun interesses en talenten liggen. Met de juiste begeleiding en ondersteuning van ouders zetten werkende jongeren de eerste stappen richting financiële zelfstandigheid. En wie weet waar die eerste bijbaan allemaal toe leidt!